Historie Noord-Holland
Holland was dit voornaamste gewest betreffende een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep aangaande 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 een Acte betreffende Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in acht departementen met zo veel mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement van Texel
het departement over de Amstel
dit departement van de Delf
Tevens lagen verder het departement aangaande de Schelde en Maas en het departement van de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een andere rangschikking ook niet en na de instelling in 1801 aangaande het Bataafs Gemenebest werd het departement Holland ingesteld in overeenstemming met de oude gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest vervangen door het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werd het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden van de Maas.
Na de Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, was een opstelling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet over 29 maart 1814 werden een departementen vervangen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden aangaande de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Door minister Betreffende Maanen werd in de grondwetcommissie alsnog een naam Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen betreffende achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", maar dit werden via de rest aangaande de commissie verworpen.[twee]
De andere provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug aangaande Friesland naar Holland, doch ons deel betreffende Hollands Brabant bleef bij Noord-Brabant en in 1815 werden tevens dit laatste Hollands Brabant, nederland met Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te verminderen werd Holland voor een grondwetsherziening over 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof met zichzelf voorbij zag gaan ten gunste van Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie aangaande Amsterdam en drong men aan op de genezing met de verdeling bijvoorbeeld deze was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Op deze plaats werd desalniettemin ook niet met tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel met de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit met Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake betreffende ons samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden duidelijk het deze plannen over de baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel van Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en het IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door middel betreffende een Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in dit noorden door remedie aangaande een Afsluitdijk met de provincie Friesland.
Een provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en voorheen het IJ) wanneer grens fungeert.
Ten zuiden aangaande dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden betreffende Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met de luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, alsmede een dichtbevolkt gebied, doch met Meer informatie ontvangen ons landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden over het Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en andere, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in dit deel betreffende een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden een Kop betreffende Noord-Holland betreffende het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
De westkust aangaande een provincie is grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen wanneer Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Daar waar de duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden over het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel over Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en overige industrie: het kan zijn dit westelijk gebied van het Noordzeekanaal, met zodra middelpunt de haven bekijken en sluizen aangaande IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt over het schiereiland de marinehaven Den Helder, tevens veerhaven vanwege Texel.
Met een oostkust liggen historische steden wanneer Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan het IJ (ooit een zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende een daarin, weet vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en kijk hier dit Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams de meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam ook in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te beluisteren, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. Een meest kenmerkende dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier verdere dit lokale dialect over een standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en dit Wierings beschikken over ons enorm Provincie Noord-Holland persoonlijk karakter.
Precies wanneer in verschillende dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake met ons teruggang over een dialecten. Zeker bestaan enkele dialecten nog opvallend vitaal. Met name het Volendams wordt ter plaatse nog heel algemeen gesproken. Verschillende dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Dit IJ kan zijn vanouds een barrière en dat blijkt ook uit de dialecten. Een dialecten ten noorden met dit IJ zijn de meest afwijkende.
Tussen dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden aangaande het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten over Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende ook Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, blijven in de Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond of een Waddeneilanden beschikken over een enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten heel conservatief deze uitleg gebleven, daar waar ze zich op overige punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom bijzonder scherp aangaande de omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
Een indeling over de dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot meerdere polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls is op een verwantschap met het Fries gewezen: betreffende name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat akelig met het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft het nimmer volstrekt kunnen vervangen, waardoor Friese vormen en constructies nog voortleven in de dialecten. Alhoewel deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze via andere taalkundigen van een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn ons overheids-NV, opgericht op 6
7
8
9 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland wanneer enige aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht van een besturen van een recreatieschappen voor een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhoud over 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar omvangrijke nationale parken: het Nationaal Park Duinen over Texel (de gehele westzijde aangaande Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook over Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (over Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog ettelijke andere vollere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor dit hoofdartikel over dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort